Weerarka kooxdiisa Islaamiga ah ayaa calaamad u noqday isbeddel weyn oo ku yimid dagaalka sokeeye ee dhiigga badan ku daatay ee 13 sano jirsaday.
Maalmo ka hor inta ciidankiisu aysan afgambin xukunka Bashaar al-Asad ee Suuriya, Abu maxamed al-Jolani ayaa si guul leh uga soo muuqday isagoo kor u socda tallaabooyinka qalcaddii qadiimiga ahayd ee xalab, isagoo ku labisan dhar cagaaran (khaki) oo ay ku hareeraysan yihiin ilaaladiisa hub la’aanta ah.
Muuqaalkan oo lagu qabtay magaalada labaad ee Suuriya oo la qabsaday kadib weerar degdeg ah oo kooxaha fallaagadu ka sameeyeen dalka oo dhan, hoggaamiyaha Hayat Tahrir al-Sham (HTS) waxaa ku hareeraysan taageerayaal tiro badan.
Jolani wuxuu gacanta u taagay dadkii xalab ee layaabka la dhacay ka hor inta uusan ku noqon safka hore isagoo wata baabuur cad oo jeep ah. Ma uusan muujin wax farxad ah. Taas waxay ahayd xeelad siyaasadeed oo caqli badan oo ka turjumaysa siyaasadaha ninka 42 jirka ah ee Islaamiga ah oo ku jiray isbeddel siyaasadeed oo dhowr sano socday.
“Jolani si caqli leh ayuu u garanayaa sida loo doorto daqiiqadaha muhiimka ah loogana faa’iidaysto,” ayuu yiri Aaron Zelin, oo ah khabiir ku takhasusay Jihaadiyadda, Jolani iyo HTS. “Wuxuu doortay meel calaamad u ah, wax hub ahna ma jirin — waxaa loo qorsheeyay inuu isu muujiyo sidii hoggaamiye siyaasadeed oo dhab ah.”
Muuqaallada xalab waxay hordhac u ahaayeen dhacdadii taariikhiga ahayd ee Axaddii ka dhacday Dimishiq, oo laga saaray Madaxweyne Bashaar al-Asad, taasoo soo afjartay nus qarni xukunka qoyskiisa.
Kahor horumarka HTS, safka hore ee dagaalka sokeeye ee dhiigga badan ku daatay wuxuu ku jiray xasillooni aan la isku hallayn karin.
Laakiin maalmo kadib markii ay qabsadeen xalab, fallaagadu waxay qabsadeen magaalo kale oo weyn, Hama, kadibna waxay qabsadeen ximis oo ku taalla koonfurta. Dimishiq — caasimadda uu Jolani muddaba bartilmaameedsanayay — waxay dhacday saacado kadib.
Guusha weerarka ayaa daaha ka qaaday jilicsanaanta awoodda uu Asad ku haystay dalkiisa burbursan. Ciidankiisa, inkastoo ay taageero ka heleen Ruushka, Iiraan iyo shabakadda Tehran ee wakiillada ah, waxay u muuqdeen kuwo iska sii kala firxaday intii fallaagadu horumar sameynayeen.
Waxay sidoo kale ahayd natiijada sannado dadaal ah oo Jolani ku bixiyay sidii uu kooxdiisa uga soo kaban lahaa burburkii ay ku dhawaadeen shan sano kahor. Wuxuu xoojiyay awoodda ciidan, fududeeyay mabaa’diida Islaamiga ah ee kooxdiisa, wuxuuna dhisay dowlad rayid ah oo hogaamineysa.
Isbeddelkaas ayaa muuqday inta lagu guda jiray weerarka. Jolani wuxuu ka faa’iidaystay xiriirada dhow ee uu dhowaan la sameeyay qabaa’ilka, mucaaradka hore iyo kooxaha laga tirada badan yahay, isagoo ogolaaday isdhiibid iyo amarka ilaalinta dadka laga tirada badan yahay. Wuxuu xitaa diray baaq u jeediyay Ruushka, oo muddo dheer ka taageerayay Asad, isagoo soo jeediyay in HTS iyo Moscow ay ku heshiin karaan dib u dhiska Suuriya.
